Etiket arşivi: mimari

Debian 13.0.0 “Trixie” duyuruldu

2 yıl, 1 ay ve 30 günlük geliştirme sürecinin ardından, Debian projesinin yeni kararlı sürümü 13.0.0’ı (kod adı “Trixie“) sunmaktan gurur duyduğu belirtilirken, sürümün, Debian güvenlik ekibi ve Debian uzun süreli destek ekibinin ortak çalışması sayesinde önümüzdeki 5 yıl boyunca destekleneceği belirtiliyor. Gnome 48, KDE Plasma 6.3, LXDE 13, LXQt 2.1.0, Xfce 4.20 masaüstü ortamlarıyla gelen Debian 13.0.0 “Trixie”, toplam 69.830 paket üzerinden 14.100’den fazla yeni paket içeriyor, 8.840’tan fazla paket de “eskimiş” olarak kaldırılmış bulunuyor. Bu sürümde 44.326 paketin güncellendiği belirtilirken, Debian 13 “Trixie”nin, önceki sürümdeki tüm paketlerin %63’ünden fazlasını içeren çok sayıda güncellenmiş yazılım paketi içerdiği söyleniyor. 6.12 LTS Linux çekirdeği üzerine yapılandırılan sistem; Apache 2.4.64, Bash 5.2.37, BIND DNS Server 9.20, Cryptsetup 2.7, curl/libcurl 8.14.1, Emacs 30.1, Exim (default email server) 4.98, GNUcash 5.10, GNU Compiler Collection 14.2, GIMP 3.0.4, GnuPG 2.4.7, Inkscape 1.4, GNU C Library 2.41, LibreOffice 25.2, LLVM/Clang toolchain 19 (default) 17 and 18 available, MariaDB 11.8, Nginx 1.26, OpenJDK 21, OpenLDAP 2.6.10, OpenSSH 10.0p1, OpenSSL 3.5, Perl 5.40, PHP 8.4, Postfix 3.10, PostgreSQL 17, Python 3, 3.13, Rustc 1.85, Samba 4.22, Systemd 257 ve Vim 9.1 gibi pek çok güncel paket içeriyor. Bu geniş paket yelpazesinin ve geleneksel geniş mimari desteğiyle Debian’ın, “evrensel işletim sistemi” olma hedefine bir kez daha sadık kaldığı belirtiliyor. i386 mimarisinin artık standart bir mimari olarak desteklenmediği belirtilirken, i386 sistemleri kullanan kullanıcıların Trixie’ye yükseltme yapmamaları öneriliyor. “Trixie”nin, Armel mimarisi için de son sürüm olacağı belirtiliyor. Debian 13.0.0 “Trixie” sürüm duyurusunu ya da sürüm notlarını inceleyebilirsiniz.

Okumaya devam et

Debian 13.0 (Trixie) Installer RC 3 duyuruldu

Cyril Brulebois’in yaptığı duyuruda, “Debian Installer ekibinin, Debian 13.0 “Trixie” Installer’in üçüncü ve muhtemelen son sürüm adayını duyurmaktan mutluluk duyduğu” belirtilirken, Linux çekirdeği ABI’sinin 6.12.38+deb13 sürümüne yükseltildiği ifade ediliyor. Henüz bilinen önemli bir hata yok gibi göründüğünü belirten Brulebois; bazı ARM tabanlı sistemler için önemli olan “depthcharge” imajlarında iyileştirmeler yapıldığını ve yükleyicinin ilk ramdiskinde zaten mevcut olan donanım yazılımı dosyalarının gereksiz yere kopyalanmasını önlemek için donanım algılama rutininde bir düzeltme yapıldığını söyledi. KDE’nin 6.3 serisindeki en son hata düzeltme sürümü olan Plasma 6.3.6 masaüstü ortamının, geçen hafta son anda Trixie sürümüne eklendiğini belirten Brulebois; diğer önemli masaüstü ortamının da GNOME 48 olduğunu hatırlattı. Hataları bulmak ve yükleyiciyi daha da geliştirmek için yardıma ihtiyaçları olduğunu belirten Brulebois; bu sürümde 78 dilin desteklendiğini, bunlardan 32’sinin tam çevirisinin gerçekleşmiş olduğunu ifade etti. Brulebois; Debian Installer ekibinin, bu sürüme katkıda bulunan herkese teşekkür ettiğini söyledi.

Okumaya devam et

Debian 13.0 “Trixie” sert dondurma sürecine girdi

Hatırlanacağı gibi, Debian 13.0 “Trixie”nin dondurulma sürecine girdiği, 29 Mart 2025‘te Debian sürüm ekibinden Paul Gevers tarafından duyurulmuştu. Böylelikle, Paul Gevers; Debian 13.0 “Trixie” geçişinin ve araç zinciri dondurmasının programa uygun şekilde başladığını duyurmuştu. Gevers; bu defa da Debian 13.0 “Trixie”nin sert dondurma sürecine girdiğini duyurdu. Böylece Debian 13.0 “Trixie”nin duyurulma vaktine biraz daha yaklaşılmış oluyor. Anahtar paketler listesinde olmayan, tüm mimarilerde başarılı olan ve regresyonlara neden olmayan yüzeysel olmayan autopkgtest’lere sahip paketlerin 20 gün sonra engellemeyi kaldırmadan taşınacağının unutulmamasını isteyen Gevers; elbette ki Trixie içinde olup da hata içeren paketlerin, kaldırılabileceğini söyledi. Bu arada, Debian yayın ekibi ayrıca MIPS’i (MIPS64EL) Debian 13 için bir yayın mimarisi olarak bırakmaya karar verdi. Ancak, 64-bit RISC-V (RISCV64), Debian 13.0 için bir yayın mimarisi olarak terfi ettirildi. Gevers; kullanıcıların geri bildirim yoluyla sürece katkıda bulunmasını istediklerini söyledi.

Okumaya devam et

LoongArch mimarisi de Debian portlarına eklendi

 

Debian 12 “Bookworm”, duyurulduktan sonra gözler, hemen Debian 13 “Trixie” üzerine çevrilmiş ve biz bunu sizinle paylaşmıştık. Debian geliştiricisi Jonathan Wiltshire, Debian’ın sürüm ekibi adına bir güncelleme paylaşarak RISC-V 64-Bit’in henüz resmi mimari listesinde yer almadığını belirtmiş ve mimari nitelikliliğin daha sonra Debian Trixie döngüsünde gerçekleşmesinin gerekeceğini ifade etmişti. RISC-V artık resmi bir Debian CPU mimarisi olmuştu. Debian geliştiricisi Aurelien Jarno, duyurusunda riscv64’ün artık resmi bir Debian mimarisi olduğunu belirtmişti. Şimdi ise John Paul Adrian Glaubitz ; LoongArch mimarisinin de Debian portlarına eklendiğini duyurdu. LoongArch mimarisinin Debian portlarına eklendiğini duyurmaktan mutluluk duyduğunu söyleyen Glaubitz; mimarinin “Loong64” adıyla portlara eklendiğini ifade etti.

Okumaya devam et